آثار شهید آوینی راهگشای جویندگان گنج انقلاب است

به گزارش خبرنگار ایران تئاتر از فارس، حمیدرضا قانعی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس در سالروز شهادت سید مرتضی آوینی و آغاز هفته هنر انقلاب اسلامی و روز بسیج هنرمندان در یادداشتی به این هفته پرداخت.

بسم الله الرحمن الرحیم

فرا رسیدن بهار و آغاز سال جدید و قرن جدید و همچنین حلول ماه مبارک رمضان بهار قرآن را خدمت همه عزیزان و مدیران فرهنگی تبریک عرض می کنم و آرزوی قبولی طاعات و عبادات شما را از درگاه خداوند مسئلت نموده و التماس دعا دارم. 

واما امروز بیستم فروردین ماه سالروز شهادت سید مرتضی آوینی و روز هنر انقلاب اسلامی و همچنین روز ملی فن آوری هسته ای است.

در باب نسبت فرهنگ و هنر اندیشمندان و فرهیختگان بسیار گفته و نوشته اند، اما ترکیب بدیع و نوی امروز که کمتر بدان پرداخته شده است (نسبت هنر و انقلاب اسلامی) است.

تمامی آنچه حضرت امام خمینی ره از دریچه ی حکمت تأویلی خویش می دید به درستی بر ما آشکار نیست و شاید به همین دلیل بود که در اواخر حیات ایشان و در سال های بعد از آن،بسیاری از دستاوردهای انقلاب مورد نقد و جرح و تعدیل برخی دوستان دیروز انقلاب واقع شد و کار به جایی رسد که امروز گرفتار آنیم؛ شیطانی  را که حضرت امام از در رانده بود بار دیگر از پنجره وارد خانه دل و عقل ها شده و عقل ادبار چوب نقد برداشته و ما یملک این خانه را به حراج گذاشته است.

یک بار دیگر «عقل غربی سیطره یافته و وجود بشر را در دایرة المعارف خویش معنا کرده است. بی دردی و لذت پرستی توجیهی عقلایی یافته است و از میدان های ورزش تا کلاس های درس دانشگاه، رب النوع تمتع است که پرستیده می شود. 

سکولاریسم و پلورالیسم مانیفست روشنفکران و مصلحان اجتماعی جامعه امروز شده و «تکلیف شرعی» خرافه ای بازمانده از پیشینیان بیش نیست.

گاهی احساس می شود که گرد افسردگی و مرگ بر ذهن اندیشمندان انقلابی نشسته و باورمندان دیروز آن، بیمناک از تحقیر و تمسخر و ریشخند تجدید نظرطلبان،سودای همخوان کردن فکر و اندیشه و عمل انقلابی دیروز با ارزش های مسلم جامعه بشری اند که دموکراسی و حقوق بشر و ...است!

و انقلابی که طنین آن چهل سال بعد از تحققش، اقصی نقاط آفریقا و آسیا و آمریکا و اروپا را به لرزه در آورده ، در داخل با سوالات متعددی در حوزه سیاست گذاری فرهنگی و اجتماعی روبه رو است. 

 گویی «تجربیات تاریخی» صرفا منحصر در وقایعی است که در غرب و طی این چهار قرن اخیر روی داده و ذیل دموکراسی و لیبرلیسم و سکولاریسم تعریف می شود و نه تجربه تاریخی پیروزی درخشان«حزب الله لبنان» علیه دشمن تا بن دندان مسلح و سفاکی چون اسرائیل،یا «بیداری اسلامی» در مصر و تونس و بحرین و لیبی و یمن و افزون شدن کلونی های انقلابی و اسلامی فرزندان حقیقی امام (ره) در اقصی نقاط عالم.

بگذریم از آنکه امام و انقلابش تاریخ ساز بودند،نه ذیل تاریخ و باور دینی ما متضمن این معناست که تحول در نفوس است که تغییر دوره ای تاریخی را به همراه دارد.

در این احوال شاید به جای تجدید نظر در مبانی انقلاب ، بیشتر محتاج تجدید نظر در مبانی اعتقادی خویش باشیم.

 چرا که گویی این مبانی در نظر ما و به مرور زمان طی این چهل و اندی سال دیگرگون شده‌ است.

با عقل امروزی ،بیم آن هست که چند صباحی دیگر از امام و صحیفه اش که نازله چندین و چند باره دستورات الهی در عصر ماست چیزی فهم نشود.

سید مرتضی آوینی شاگرد آن امام نازنین و پرورده ی این چنین انقلابی است. کسی که غرب را به جان آزموده و از آن برگذشته بود،اعجوبه ای که به این مقدار اکتفا نکرد و قدم در راه تفصیل اجمالی گذاشت، که امام آن را مشخص کرده بود.او از معدود متفکرانی است که درست مثل خود امام ،هرچه می گذرد افسوس نبودنش بیشتر جان عاشقان حقیقی امام و انقلابش را می آزارد.

با این همه صد شکر که او ماحصل سلوک خویش را به تفصیل و با مهارتی ستودنی نوشته و در قالب آثار مکتوب خود به یادگار گذاشته است.

 مجموعه آثار مکتوب شهید آوینی برای کسانی که می خواهند گنج انقلابی را که امام برایشان به یادگار گذاشت بیابند در حکم نقشه راه است.نقشه ای که اسرار و رموز اشارات امام را دریافته و به ما باز می شناساند.

اشاراتی که امام خود نیز آنها را از عقل کل و اوصیای او،ائمه معصومین علیهم السلام،فرا گرفته بود.

برای برون رفت از بحرانی که دامن بشر جدید را بطور اعم و ما را که فرزندان انقلاب اسلامی هستیم به طور اخص گرفته، باید ابتدا در شرایط لازم برای این بیرون شدن بیندیشیم.

مرور تجربه آوینی که در خلال نوشته های او ممکن می شود نه یک راه حل ،که ممهد و آماده گر پیشنهاد یک راه حل است.

این تجربه ،الگویی در عرض الگوهای متعارف نیست.آوینی اقتصاد دان یا مرد سیاست یا جامعه شناس نبود.

او معتقد بود مادامی که ما اولا به مدد فلسفه ،عالم جدید پیرامون خود را که زیر بنایی فلسفی دارد(وچقدر هم روی این موضوع تاکید می کند)نشناسیم به اصطلاح معروف «نمی فهمیم از کجا خوردیم» و بعد اگر شناختیم ولی به علوم غربی و محصولات تکنولوژیک که مولود این تمدنند و برای ارضای نیازها ی بسیار دور از نیاز های واقعی  و ذاتی بشر پدید آمده اند مسلط نشویم،نه اجازه داریم و نه خواهیم توانست این علوم و محصولات را «ابزار خویش برای رسیدن به وضع مطلوب»بنامیم و بدانیم،چرا که نسبت این باصطلاح ابزار با ما و غرب که موجد آن بوده یکسان نیست و بنابراین طبعا بیشتر به آنها متمایل است تا ما،این «ابزار» هم ما را به همانجا که خاستگاه آن است راهبر خواهد شد.

و برای اینکه چنین اتفاقی نیفتد باید تصور کوی لیلی هوش از سرمان نرباید و دائم بیدار باشیم که ناقه علوم جدید و تکنولوژی برخاسته از آن ما را به آنجا که خودمان مراد کرده ایم برساند.

بار دیگر گرامی می داریم سالروز شهادت سید مرتضی آوینی و آغاز هفته هنر انقلاب اسلامی و روز بسیج هنرمندان را و یادآوری می کنیم که رهبری حکیم انقلاب با حضور برنامه ریزی نشده خود در مراسم تشییع سید مرتضی آوینی در سال 71 چگونه اذهان جامعه را متوجه این متفکر انقلاب اسلامی نمودند و با نسبت دادن ترکیب بدیع سید شهیدان اهل قلم به ایشان، اشارتی ظریف و توصیه ای هوشمندانه به مطالعه آثار و اندیشه های ایشان داشتند و در جایی دیگر در وصف ایشان فرمودند به گونه ای از دروازه های آسمان صحبت می کنند که گویی خود آن را طی کرده است. 

و این روزها و ایام که دوران جنگ روایت ها و جهاد تبیین است به کرات از ایشان و مدل هنرمندانه اش در تبیین حقایق دفاع مقدس یاد می کنند و توصیه می کنند که باید به این سمت و سو حرکت کنیم.

باشد که عامل شویم.