انتشار فراخوان، مسیر انتخاب آثار جشنواره را منطقی تر می‌کند

جشنواره تئاتر استانی همه ساله یکی از مهم ترین رویدادهای هنری استان فارس است ، جشنواره ای پر از هیجان و فعالیت ، اما آنچه همواره خطری جدی برای جشنواره محسوب شده زمان اندک آماده سازی نمایش ها در کنار کمبود فضاهای تمرین و همچنین آماده نبودن اکثر آثار در هنگام بازبینی هاست ، نمایش هایی که در یک ماراتن نفس گیر یکی دو ماهه آماده می شوند بی آنکه مورد قضاوت مخاطب قرار گرفته باشند و نظری شنیده باشند و به یک باره به جشنواره ای راه پیدا می کنند که قرار است اعتبار و آبروی تئاتر یک استان قدرتمند تئاتری باشند.

از سوی دیگر بهترین فصل اجراهای عمومی در تابستان به دلیل تعدد تمرین ها و گروه ها و نبود سالن مناسب عملا از دست می رفت و اکثر گروه های کودک و نوجوان و نمایش های بزرگسال عملا فرصت اجرا در بهترین زمان را به واسطه جشنواره ای از دست میدادند که در نهایت سقف آرزوهای تئاتر استان را بالاتر نمی برد.

در این میان بحث انتخاب نمایش از بین اجراهای عموم هر سال بر اساس آیین نامه جشنواره های تئاتر استانی مرکز هنرهای نمایشی که قدمتی دیرینه دارد بحثی است که اکثرا مطرح بوده است و طی این چند سال اخیر گروه های بسیاری درصدد آماده سازی این مهم بوده اند

خوشبختانه با اعلام فراخوان بیست و نهمین جشنواره تئاتر سال 97 از هم اکنون و اعلام انتخاب آثار متقاضی از بین اجراهای عمومی نیمه دوم سال 96 و نیمه اول سال 97 این امیدواری پدید آمده است که پس از سالها شاهد یک جشنواره بی حاشیه تر ، تخصصی تر و منصفانه تر باشیم

هرچند همچنان نقش هیات بازبینی های کارآمد و با تجربه و بعدتر هیات داوری منصف و با دانش را نمی توان نادیده گرفت.

 به عنوان پرسش نخست تغییر فراخوان جشنواره با توجه به اینکه در طی سه سال اخیر همواره این بحث مطرح بوده که از دل اجراهای عموم نمایش ها انتخاب شوند چه تغییری در روند تئاتر استان ایجاد خواهد کرد ؟

اصولا تئاتر و ذات آن در ارتباط همه جانبه با مخاطب شکل می گیرد و با این رویکرد تمام تولیدات و اجراها می بایست با هدف ارائه به تماشاگر برنامه ریزی شود نه با هدف شرکت صرف در جشنواره ها. به نظرم رویکرد جدید فراخوان، علاوه بر ساماندهی اجراهای عموم ، توجه به مخاطبان و امکان برنامه ریزی اصولی از تولیدات عجولانه که صرفا باهدف رسیدن به جشنواره انجام می شوند جلوگیری می کند و مسیر انتخاب آثار جشنواره را منطقی تر و سهل تر می نماید .به اعتقاد من اگر طرح تبادل تئاتر شهرستانها که انجمن با جدیت در ماههای پیش رو روی آن تمرکز خواهد گرفت به درستی انجام شود در یک مسیر شبکه ای و چند جانبه آثار به مخاطبان گسترده تری ارائه می گردد و وزن و کیفیت و ارزش کارها در بوته نقد علاقمندان قرار می گیرد و از این بین آثاری که تمایل به حضور در جشنواره استانی سال ۹۷ دارند با شناخت و بررسی بیشتر که حاصل اجرا در این شبکه تبادل هنری است با آمادگی بهتر پا در عرصه جشنواره می گذارند

 نمایش هایی که در طول سال اجرای عموم میروند به چه طریقی برای جشنواره انتخاب می شوند ؟

همانگونه که در فراخوان شرح داده شده است آثار اجرا شده در فاصله زمانی مهر۹۶ تا پایان تیرماه۹۷ با ارسال فیلم اثر به دبیرخانه، در مرحله اول بازبینی شرکت می کنند که آثار منتخب این بخش در مرحله دوم که به صورت بازبینی حضوری انجام می شود شرکت می نمایند. آثار منتخب در سقف ۱۲ نمایش وارد جشنواره استانی می شوند و بقیه نمایشها یا در همایش تئاتر استان حضور می یابند یا وارد بخش رقابتی جشنواره پسامهر می شوند.

تعداد کارها در جشنواره تغییری خواهد کرد ؟

اعتقاد دارم که حضور بیش از ۱۲ اثر در بخش مسابقه در مدت زمان ۳ روز منطقی نیست زیرا انرژی زیادی از برگزارکنندگان، هنرمندان ،داوران و مخاطبان می گیرد.اما در صورت اختصاص یا جذب بودجه از منابع خارج از اداره ارشاد می توان در بخشهایی مثل بخش جنبی برای آثار دیگر حتی نمایشنامه های خارجی برنامه ریزی کرداما ملاک بخش مسابقه استفاده از نمایشنامه های ایرانی است

 در خصوص شهرستانها ملاک اجرای عموم برای شهرستانها با توجه به کمبود امکانات سخت افزاری چه تفاوتی با نمایش های اجرا شده در شیراز دارد؟

اگر چه سخت افزار اجرای تئاتر در شهرستانها کم و بیش با مرکز استان تفاوت دارد و باید یک تلاش جمعی جهت کاهش این نقیصه صورت گیرد اما در بسیاری از موارد که تاکنون شاهد بوده ایم خلاقیت در برخی از گروههای شهرستان بسیاری از کمبودهای سخت افزاری را پوشانده است ضمن اینکه تاکید دارم که امتیازات و فرم داوری باید به گونه ای تنظیم شود که کمبود امکانات نورپردازی و معماری تئاتر تاثیری در نتیجه گروهها نداشته باشد.

 به عنوان نکته آخر در خصوص ارتقای سطح کیفی و کمی جشنواره چه می توان گفت ؟

با توجه به حذف مرحله بازخوانی از جشنواره از کلیه شوراهای ارزیابی تئاتر شهرستانها تقاضا دارم که با جدیت، تیزبینی و دقت، نمایشنامه ها را در مرحله تولید اجراهای عموم ارزیابی و راهنمایی نمایند تا شاهد تولید آثاری در خور باشیم.از کارگردانان عزیز درخواست دارم با برنامه ریزی اصولی و هدفمند و با توجه به تمام شرایط موجود تئاتر و در زمان مناسب و با تعامل با انجمنها، ادارات ارشاد و هنرمندان شهرستان تولیدات خود را خلق نمایند تا به دور از حاشیه و در مسیری هموار شاهد پیوستگی و گستردگی اجراهایی خلاق، با محتوا و هنرمندانه باشیم.

گفت و گو: نوید جعفری